سبک شناسی روش های نظری امام علی (ع) در افزایش معرفت دینی مردم

Authors

محمد حسن یعقوبیان

استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه معارف قرآن و عترت (ع) اصفهان هاجر ربانی

دانشجوی کارشناسی ارشد نهج البلاغه، دانشگاه معارف قرآن و عترت (ع) اصفهان

abstract

در جریان افزایش معرفت دینی مردم، می توان از روش ها و شیوه های نظری و عملی متفاوتی استفاده نمود. جهت دست یابی سبک معیار در این امر، این پژوهش در نظر دارد تا روش های حضرت علی (ع) را در نهج البلاغه بررسی نماید. از این رو، مسأله این پ‍ژوهش بررسی روش های نظری امام علی (ع) در افزایش معرفت دینی است. روش بررسی این مسأله، توصیفی –تحلیلی است و با رویکرد ناظر به متن شکل گرفته است. یافته های پژوهش در سبک شناسی شیوه های نظری حضرت نیز، حاکی از آن است که این شیوه ها، اعم از شیوه های نظری مرسوم در علم منطق و شیوه های غیرمرسوم در آن است. حضرت در شیوه های منطقی از انواع استدلال استقرائی، تمثیلی و قیاسی استفاده نموده و در روش های جزئی تر، از انواع براهین، جدل و خطابه و شعر، در نسبت با مخاطبان خاص و عام، مدد جسته اند و در روش های غیرمرسوم، از ایجاد نگرش صحیح، بیان کاربردی آموزه های دینی و معرفی الگوهای مناسب استفاده نموده و به آموزش مفاهیم دینی پرداخته­اند. بدین سان، تنوع تکنیک، تابعی از تنوع مخاطب و زمینه های مختلف مکانی و زمانی است. به دیگر سخن، با بررسی شیوه های نظری امام، مشخص می گردد که مؤلفه هایی نظیر تنوع تکنیک، مخاطب شناسی، التزام به حقیقت و توجه به زمینه پیام؛ سبک و متدولوژی نظری آن حضرت را در افزایش معرفت دینی مردم شکل می دهند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جایگاه عقل در معرفت دینی از نگاه امام علی(ع)

      تعیین سهم عقل در فهم و معرفت دینی از بُعد اعتقادی، اخلاقی، فقهی و حقوقی یکی از بهترین روش­های شناخت دین است که در حوزۀ پژوهش­های دینی و جذب و اقناع فکری نسل جوان مطرح بوده است. در بررسی سخنان و بیانات امام علی(ع) به عنوان مفسر و مبیّن دین، ما شاهد گزاره­هایی هستیم که در آن عقل، در دو قسم، عقل نظری و عملی به معنای «ادراک و آگاهی»، هم به فهم کلّیات می‌پردازد و هم می‌تواند در ادراک خوبی و بدی ر...

full text

جایگاه عقل در معرفت دینی از نگاه امام علی(ع)

abstract one of the best ways of understanding religion is to determine the role and status of reason in religiousknowledgeregarding faith, morality, theology, and law. this issue has been posed in religiousstudies for attraction and persuasion of younger generation. in our survey of imam ali’s speeches and sayings, as the true commentatorof the religion, we encounter propositions in which reas...

full text

کتاب شناسی منظومه های دینی درباره امام علی(ع)

منظومه های دینی یکی از حوزه های میراث پربار ادب فارسی است که با وجود شمار قابل توجه شان، پژوهش گران کمتر به آن ها پرداخته اند و بسیاری از آن ها ناشناخته و در حدّ همان نسخه های خطی باقی مانده اند. این منظومه ها درباره موضوعات مختلف دینی و اغلب یکی از بزرگان مذهبی سروده شده اند و از دو جنبه تاریخی و زبانی درخور مطالعه و بررسی هستند. «حماسه های دینی» عنوانی است که در پژوهش های پیشین به این منظومه ه...

full text

سبک آموزش دینی امام سجاد(ع)

این پژوهش، با هدف بررسی سبک آموزش دینی امام سجاد(ع) انجام شد و در پی تبیین راهبردی «الگوی آموزش دینی آن حضرت بود»؛ به این منظور از روش توصیف و تحلیل نظریِ سخنان آن امام(ع) (صحیفه سجادیه و رساله حقوق) استفاده شد. از دستاوردهای این پژوهش عبارت بود از: 1) در هر شرایط، لازم است که دین‌آموزی به تناسبِ همان شرایط شکل گیرد و تعطیل نشود (جهل، اختناق و یأس مردم، فساد حاکمان، انزوای امام(ع))؛ 2) محتوا، بای...

full text

مردم سالاری در حکومت امام علی (ع)

از نظر امام علی  (ع)، عرصۀ سیاسی حکومت حق محور، عرصه ای شایسته سالار است که در آن همۀ افراد جامعه باید موقعیت مشارکت در حکومت را داشته باشند؛ و حکومت بر اراده و حضور آنان متکی است. آن حضرت  (ع) به حکومت، به مثابۀ وسیله ای برای خدمت به مردم نگاه می کنند. پرهیز از خودکامگی، و تأکید بر مشاوره با مردم، وجه بارز حکومت آن امام  (ع) است. در این حکومت، از عامۀ مردم به مثابۀ ستون دین و سپر محکم دربرابر ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه نهج البلاغه

جلد ۴، شماره ۱۳، صفحات ۶۳-۷۹

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023